જાણો શિવલિંગની આખી પરિક્રમા કેમ નથી થતી,જાણો રહસ્ય…

શિવની પૂજા શિવલિંગ ના સ્વરૂપે વર્ષો થી થતી આવી છે. રામાયણ અને મહાભારત કાળ માં પણ શિવલિંગ પૂજા વિશે જણાવેલ છે શિવલિંગ માં ત્રીદેવો ની શક્તિ નિહિત છે. મૂળ માં બ્રહ્માજી, મધ્યમાં વિષ્ણુ અને ઉપર ભગવાન શંકર. જલધારી ના રૂપમાં શક્તિ. તેથી શિવલિંગ ની પૂજા થી દરેક દેવી દેવતાની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. સમસ્ત દેવી દેવતાની પૂજા ની સમાન છે શિવ ના નિરાકાર શિવલિંગ ની પૂજા. શિવલીંગની પૂજા કરવાથી ધર્મ અર્થ કામ અને મોક્ષ દરેકની પ્રાપ્તિ થાય છે. જયારે આ સંપૂર્ણ જગત નો નાશ થશે તો શિવલિંગ માં સમાઈ જશે અને પછી આ જ શિવલિંગ થી નવા સંસાર ની શરૂઆત થશે.

શિવ નો અર્થ થાય છે કલ્યાણ કરનારા અને લિંગ નો અર્થ થાય છે બનાવનાર. તેથી શિવલિંગ પૂજામાં આપને આપના સંપૂર્ણ જગતના નિર્માતા સર્વ શક્તિમાન શિવની પૂજા કરે છે. શિવલિંગ ભગવાન શિવની નિરાકાર રૂપ ની મહિમા ને દર્શાવે છે. શિવ આદિ, અનાડી છે અને અંત પણ છે. સંપૂર્ણ જગતનો આધાર છે શિવ. સંપૂર્ણ બ્રહ્માંડ લિંગ રૂપમાં છે અને જલધારી પૃથ્વી છે. શબ્દોના ઘણા અર્થ છે.

કોટી નો અર્થ પ્રકાર પણ થાય અને કરોડ પણ થાય છે. એવી જ રીતે લિંગ શબ્દ ના અર્થ પણ ઘણા બધા થાય છે. તેને શિવલિંગ ના સબંધમાં જનનાંગ ના લેવો જોઈએ.શિવલિંગ સમસ્ત ઉર્જા નો પરિચાયક છે. સંપૂર્ણ બ્રહ્માંડની આકૃતિ શિવલિંગ સમાન છે સમગ્ર સંસારની ઉર્જા શિવલિંગમાં નિહિત છે.

શિવજીની અડધી પ્રદક્ષિણા (પરિક્રમા) કરવાનું વિધાન છે, તે એટલા માટે કારણ કે શિવના સોમસૂત્રને ઓળંગવામાં નથી આવતું. જયારે વ્યક્તિ અડધી પ્રદક્ષિણા કરે છે તેને ચંદ્રાકાર પ્રદક્ષિણા કહે છે. શિવલિંગને જ્યોતિ માનવામાં આવે છે અને તેની આસપાસના ક્ષેત્રને ચંદ્ર. તમે આકાશમાં અર્ધ ચંદ્રની ઉપર એક શુક્ર તારો જોયો હશે. આ શિવલિંગ તેનું જ પ્રતીક નથી પણ સંપૂર્ણ બ્રહ્માંડ જ્યોતિલિંગ સમાન છે.

अर्द्ध सोमसूत्रांतमित्यर्थ: शिव प्रदक्षिणीकुर्वन सोमसूत्र न लंघयेत इति वाचनान्तरात।’પૂજા દરમિયાન, પરિભ્રમણ ચોક્કસપણે કરવામાં આવે છે. ઘણા લોકો ભગવાનની મૂર્તિની પરિક્રમા કરે છે. જ્યારે કેટલાક લોકો મંદિરની પરિક્રમા કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પરિભ્રમણ કરવાથી પાપોનો નાશ થાય છે. શાસ્ત્રોમાં પરિભ્રમણનું મહત્ત્વ વર્ણવતા એક શ્લોક દ્વારા એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે પરિભ્રમણના દરેક પગલા પર ચાલવાથી વ્યક્તિને ઘણાં પાપોથી આઝાદી મળે છે, જાણીતા અને અજાણ્યા છે.

પરિભ્રમણથી સંબંધિત ઘણા નિયમો છે. તમામ દેવી-દેવતાઓનો સંપૂર્ણ પરિભ્રમણ કરવામાં આવે છે. જ્યારે શિવલિંગનો માત્ર અડધો પરિભ્રમણ થાય છે. શિવલિંગના પરિભ્રમણને શાસ્ત્ર સંવત માનવામાં આવે છે અને તેને ચંદ્રકાર પરિક્રમા કહેવામાં આવે છે.

આને કારણે તેને ચંદ્ર ભ્રમણકક્ષા કહેવામાં આવે છે,શિવલિંગના પરિભ્રમણ દરમિયાન વ્યક્તિને તેની જલધારી જઇને ત્યાંથી પાછા ફરવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ભ્રમણકક્ષા અર્ધચંદ્રાકાર ચંદ્રનો આકાર બનાવે છે. જેના કારણે આ પરિભ્રમણનું નામ ચંદ્રકાર પરિક્રમા રાખવામાં આવ્યું છે. આ પરિભ્રમણ સાથે કેટલાક નિયમો જોડાયેલા છે. જે આ જેવું છે. શિવલિંગની પરિક્રમા હંમેશાં ડાબી બાજુ કરવામાં આવે છે અને જલધારીથી જમણી તરફ વળવું પડે છે.

જ્યારે પણ શિવલિંગની પૂજા કરવામાં આવે છે ત્યારે જલધારીને ઓળંગવાની જરૂર નથી હોતી અને જલધારીમાં પહોંચ્યા પછી આ પરિભ્રમણ પૂર્ણ થાય છે. જ્યોતિષ મુજબ શિવપુરાણમાં શિવલિંગના અડધા પરિભ્રમણનો ઉલ્લેખ છે. શિવલિંગને શિવ અને શક્તિ બંનેની સંયુક્ત શક્તિનો પ્રતીક માનવામાં આવે છે. શિવલિંગને સતત જળ ચડાવવામાં આવે છે. આ પાણી ખૂબ પવિત્ર છે. જે રીતે પાણી નીકળે છે તેને નિર્માળી, સોમસૂત્ર અને જલાધારી કહેવામાં આવે છે.

શિવ અને શક્તિની ઉર્જાના ભાગો શિવલિંગ પર ચડાવવામાં આવતા જળમાં ભળી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, પાણીને પાર કરીને, આ ઉર્જા પગ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશે છે. જેના કારણે વીર્ય અથવા રાજાને લગતી શારીરિક સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. તેથી, શાસ્ત્રોમાં પાણીને પાર કરવું તે વર્જિત માનવામાં આવે છે.

પાણી વહન કરનારને પાર ન કરવા પાછળ વૈજ્ નિક કારણ પણ છે. વૈજ્ નિક અનુસાર શિવલિંગ એ ઉર્જા શક્તિનો ભંડાર છે. કિરણોત્સર્ગી તત્વોના નિશાન તેમના નજીકમાં જોવા મળે છે. સંશોધનમાંથી જાણવા મળ્યું છે કે શિવલિંગની આસપાસના વિસ્તારોમાં રેડિયેશન જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં શિવલિંગ પર ચડાવવામાં આવતા પાણીમાં એટલી શક્તિ આવે છે કે તેને પાર કરવાથી વ્યક્તિના શરીરને નુકસાન થાય છે અને તે બીમાર થઈ જાય છે.

આ સ્થિતિમાં, તમે સંપૂર્ણ પરિભ્રમણ કરી શકો છો,પંડિતો અનુસાર શિવલિંગ પર જે મંદિરો ચડાવવામાં આવે છે તે સીધા જ ભૂમિમાં જાય છે. ત્યાં સંપૂર્ણ પરિભ્રમણ કરી શકાય છે. આ સિવાય જો પાણી ધારક આવરી લેવામાં આવે તો. તો આવી સ્થિતિમાં પણ કોઈ શિવલિંગની પરિક્રમા કરી શકે છે. આ પરિભ્રમણ કરીને, પાણીનો વહન કરનારને પાર કરવાનો કોઈ દોષ નથી. આગલી વખતે જ્યારે પણ તમે શિવલિંગની પૂજા કરો છો ત્યારે આ નિયમો ધ્યાનમાં રાખો અને તેનું પાલન કરો.

શિવલિંગની નિર્મલીને સોમસૂત્ર પણ કહેવામાં આવે છે. શાસ્ત્રનો આદેશ છે કે, શંકર ભગવાનની પ્રદક્ષિણામાં સોમસૂત્રનું ઉલ્લંઘન કરવું જોઈએ નહિ, નહિ તો દોષ લાગી શકે છે. સોમસૂત્રની વ્યાખ્યા કરતા જણાવવામાં આવ્યું છે કે, ભગવાનને ચઢાવવામાં આવેલું પાણી જે તરફ પડે છે, તે જ સોમસૂત્રનું સ્થાન હોય છે.

કેમ નથી ઓળંગતા સોમસૂત્ર,સોમસૂત્રમાં શક્તિ-સ્ત્રોત હોય છે એટલે તેને ઓળંગતા સમયે પગ ફેલાય છે અને વીર્ય નિર્મિત અને 5 અંતસ્થ વાયુના પ્રવાહ પર વિપરીત પ્રભાવ પડે છે. તેનાથી દેવદત્વ અને ધનંજય વાયુના પ્રવાહમાં અડચણ પેદા થઈ જાય છે, જેનાથી શરીર અને મન પર ખરાબ અસર પડે છે. એટલે શિવની અર્ધ ચંદ્રાકાર પ્રદક્ષિણાજ કરવાનો શાસ્ત્રોનો આદેશ છે.

ક્યારે ઓળંગી શકાય,શાસ્ત્રોમાં અન્ય સ્થાનો પર જાણવા મળે છે કે, ઘાસ, લાકડું, પાંદડા, પથ્થર, ઈંટ વગેરેથી ઢંકાયેલા સોમસૂત્રને ઓળંગવાથી દોષ નથી લાગતો. પણ ‘શિવસ્યાર્ધ પ્રદક્ષિણા’ નો અર્થ છે કે શિવની અડધી જ પ્રદક્ષિણા કરવી જોઈએ.

કઈ તરફથી કરવી પ્રદક્ષિણા,શિવલિંગની પ્રદક્ષિણા હંમેશા ડાબી તરફથી શરૂ કરી જળાધારીની આગળ નીકળેલા ભાગ એટલે કે જળસ્રોત સુધી જઈને ફરીથી વિપરીત દિશામાં પાછા આવીને બીજા છેડા સુધી જઈને પ્રદક્ષિણા પુરી કરો.